Verpleeghuis-light?

Op NRC.nl las ik een interessant artikel over het verpleeghuis-light.

Het artikel benoemt wrange voorbeelden uit de kleinschalige huizen, waar VPT-zorg (volledig pakket thuis) wordt geboden door particuliere zorgaanbieders en waar sprake lijkt te zijn van valse verwachtingen. Maar wrange voorbeelden zijn ongetwijfeld ook te vinden in de meer traditionele verpleeghuizen. Mijn vraag is wat vindt de bewoner er zelf van?

Ik denk dat deze light-verpleeghuizen (die in het echt niet zo heten, maar bijvoorbeeld wel zorgvilla of zorgresidentie) in een grote behoefte voorzien. Een behoefte aan aandacht, verbinding en een fijne woonplek waar, naast enige zorg, ook ondersteuning bij het leven wordt geboden. En een behoefte die het gat invult van de verdwenen verzorgingshuizen. Die behoefte wordt in de verpleeghuizen-light ingevuld in een kleinschalige, niet institutionele, omgeving.

In het artikel wordt duidelijk gemaakt dat een verpleeghuis-light (wonen met zorg) geen volwaardig alternatief is voor een verpleeghuis (zorg met verblijf). Dat is het ook niet, maar veel van die light-verpleeghuizen blijken zich wel zo te presenteren of maken het vergelijk daarmee. Dat is natuurlijk niet juist.

Net als de auteur, was ik recent ook op de Veluwe in een verpleeghuis waar ook VPT-woningen aangebouwd zijn. Daar was de zorgorganisatie heel duidelijk dat er echt een verschil bestaat in de zorg aan de mensen in de VPT-woningen en die in het verpleeghuis. En ook dat er een punt kan ontstaan dat de zorg niet meer geboden kan worden in de VPT-woning, ook al is de VPT-woning via het interne gangstelsel aangesloten op het verpleeghuis. De combinatie met verpleeghuis maakt het juist wel mogelijk dat men langer thuis kan wonen in de VPT-woning. En ook dat de zorgorganisatie de bewoners al beter kennen op het moment dat zij eventueel naar het verpleeghuis moeten verhuizen. Daardoor zullen zij beter in staat zijn de zorg in het verpleeghuis op de persoonlijke behoefte aan te passen.

Het artikel geeft goed aan waar de knelpunten liggen bij de light-verpleeghuizen en voor welk systeemkeuzes een betere oplossing moet komen. Maar ook in verpleeghuizen worden knelpunten en systeemfouten ervaren. Ik denk dat de verpleeghuizen-light en de verpleeghuizen daarin veel van elkaar kunnen leren. Een beetje meer light in het verpleeghuis kan helemaal geen kwaad. En hier en daar wat andere systeemkeuzes in het light-verpleeghuis maakt dat concept ongetwijfeld ook beter. Daarmee zie ik een toekomst waarin deze twee concepten naast elkaar kunnen bestaan en in elkaars verlengde liggen, in plaats van concurreren met elkaar.

Het light-verpleeghuis wordt dan een voor de hand liggende keuze als zelfstandig wonen niet helemaal meer lukt. Mocht de zorgvraag het ‘light-niveau’ overstijgen, dan moet je verhuizen naar het verpleeghuis. Als we dat goed inrichten, dan zal dat maar voor een beperkt deel van de ouderen nodig zijn. Allereerst denk ik dan aan voldoende light-aanbod in alle segmenten, in de juiste verhouding met het lokale aantal verpleeghuisplaatsen (ook voor alle segmenten) en meer samenwerking tussen light en niet-light (waaronder de specialist ouderengeneeskunde) of misschien wel in één organisatie verenigd.

Wilt u doorpraten over dit onderwerp? Neem contact op met Maarten Visser.