Klimaatwet en Zorg

Gevolgen voor de zorgsector

De nieuwe Klimaatwet en het Klimaatakkoord zijn onverkort van toepassing op het zorgvastgoed. Verduurzamen en gasloos bouwen zijn niet langer vrijblijvend. Door aanpassingen in de energiebelasting, worden terugverdientijden korter.

Bestaand vastgoed

Bestaande zorgwoningen en complexen zullen, als gevolg van de energietransitie, verduurzaamd moeten worden en gebruik moeten gaan maken van duurzame energievoorzieningen. Onder duurzame, hernieuwbare energiebronnen verstaan we energie uit wind, zon, bodem of water. Met de energiebelasting gaat hier op gestuurd worden. Gebouwen zullen op een andere manier verwarmd moeten gaan worden dan met gas. Daar zal het vastgoed geschikt voor gemaakt moeten worden, onder andere door de gebouwschil een hogere isolatiewaarde te geven.

Traditioneel kenden duurzaamheidsmaatregelen in de zorg een te lange terugverdientijd, als gevolg van grootverbruikcontracten voor energie. De verschuiving van de energiebelasting zal terugverdientijden korter maken.

Nieuwe gebouwen

De wettelijke verplichting om nieuwe woningen en utiliteitsgebouwen aan te sluiten op het gasnet komt vanaf 1 juli 2018 te vervallen. Daaronder vallen nagenoeg alle woonvormen die we in de zorgsector kennen.

Veel plannen voor nieuwbouw (woningen en utiliteitsgebouwen) zitten echter al in de pijplijn. In het wetsvoorstel is opgenomen dat de wet niet van toepassing is op verzoeken voor een gasaansluiting voor een bouwwerk waarvoor de aanvraag voor een vergunning is ingediend vòòr de inwerkingtreding van de wet.

Het is echter wenselijk om die in voorbereiding zijnde projecten of reeds goedgekeurde projecten met aardgasaansluiting aan te passen naar aardgasvrije nieuwbouw. Zo worden maatschappelijke meerkosten – van het later aanpassen van deze gebouwen – vermeden.

Partijen aan de klimaattafel hebben daarom afspraken gemaakt om te zorgen dat ook de projecten in de pijplijn zoveel mogelijk aardgasvrij kunnen worden opgeleverd. De afspraken gaan in op 1 juli 2018 en lopen tot eind 2021. Het streven is om 75% van de totale nieuwbouw in de periode van 1 juli 2018 tot eind 2021 gasloos op te leveren. De ambitie vanaf 2022 is om vrijwel volledig aardgasvrij is.

Achtergrond Klimaatwet en Klimaatakkoord

De onderhandelaars van VVD, CDA, D66,CU, SP, Groen Links en PvdA (113 zetels) zijn het eens over de nieuwe Klimaatwet. In de wet zijn 3 doelstellingen vastgelegd:

1. Een wettelijk vastgelegde vermindering van de broeikasgasuitstoot tot een niveau dat 95 procent lager ligt in 2050 dan in 1990
2. Streven naar een reductie van 49 procent van de broeikasgasuitstoot in 2030 t.o.v. 1990
3. 100 procent CO2 / neutrale elektriciteitsproductie in 2050

De wet gaat verder dan het regeerakkoord waarin vooral wordt gesproken over ambities en niet over afrekenbare klimaatdoelen. Maar de wet gaat minder ver dan het voorstel van Diederik Samson en Jesse Klaver in 2015 waarin voor 2030 een vermindering van 55% werd bepleit. Op 10 juli 2018 presenteert Diederik Samsom met het Klimaatakkoord de uitwerking en invulling van de Klimaatwet.
Nederland is het 7e Europese land met een wet waarin staat hoeveel CO2 er mag worden uitgestoten. De wet moet nog formeel door 2e en 1e kamer worden goedgekeurd.

De gebouwde omgeving neemt 40% van de CO2 uitstoot voor zijn rekening en is daarmee 1 van de grootste aandachtsgebieden waar de reductie van CO2 zal moeten worden gerealiseerd. De belangrijkste maatregel op dit gebied voor de bouwsector is dat er per 1 juli 2018 geen nieuwbouwwoningen meer aangesloten hoeven te worden op gas. Daarmee is de energietransitie van aardgas naar een duurzame energievoorziening in gang gezet.

Gaswet onder de loep:

• Per 1 juli 2018 geldt op basis van het nieuwe art. 10 lid 6 Gaswet een aansluitplicht, maar wordt in het nieuwe art. 10 lid 7 Gaswet een uitzondering gemaakt voor nieuwbouw voor kleinverbruikers.  Gevolg: vanaf 1 juli 2018 hebben netbeheerders niet meer de taak/verplichting om nieuwbouw voor kleinverbruikers op het gastransportnet aan te sluiten. Omdat netbeheerders in beginsel alleen maar wettelijke taken mogen uitvoeren, zal deze wijziging als een verbod op aardgas bij nieuwbouw voor kleinverbruikers gaan functioneren. 
• Er geldt een uitzondering als de betreffende nieuwbouw ligt in een gebied dat door het college van burgemeester en wethouders (B&W) is aangewezen als gebied waar “aansluiting op het gastransportnet om zwaarwegende redenen van algemeen belang noodzakelijk is”. Deze uitzondering zal bij ministeriele regeling worden uitgewerkt. 
• Vanaf 1 juli 2018 moet B&W de bevoegdheid krijgen om gebieden waarin al een gastransportnet ligt, aan te wijzen als gebied waar netbeheerders geen nieuwe gasaansluiting meer mogen verzorgen. Dit kan als zich in die gebieden een warmtenet of een andere voor de warmtevoorziening toereikende energie infrastructuur bevindt of gaat bevinden. 
• Overgangsrecht: voor bouwwerken waarvoor de aanvraag voor een vergunning als bedoeld in art. 2.1 lid 1 sub a Wabo is ingediend voor 1 juli 2018, blijft het oude recht van toepassing.

Verschuiving energiebelasting (EB)

Een onderdeel dat in het Klimaatakkoord aan de orde zal komen is de verschuiving in de energiebelasting. Om de transitie naar duurzame energie mogelijk te maken, wordt datgene wat we meer willen gaan gebruiken (elektriciteit) lager belast en datgene wat we minder moeten gaan gebruiken (gas) wordt hoger belast. Zo verdienen verbouwingen of hybride warmtepompen zich sneller terug en worden warmtenetten aantrekkelijker. Met deze verschuiving wordt het CO2-evenwicht herstelt. Nu al wordt elektriciteit te zwaar belast gerekend naar CO2-uitstoot en de opwekking van elektriciteit wordt steeds schoner.

Partijen zijn het eens over de volgende uitgangspunten:

• De CO2-uitstoot gaat gelden als grondslag voor de tarieven van de EB voor elektriciteit en gas. 
• Een langjarige en voorspelbare aanpak tot 2030.
• De verschuiving mag geen lastenstijging tot gevolg hebben voor eindgebruikers die wel duurzame energiebronnen gebruiken.
• Aanpassingen in de 1e belastingschijf dienen in samenhang met aanpassingen in de overige belastingschijven plaats te vinden.

Deze en andere uitwerkingen en invullingen van de Klimaatwet komen in het Klimaatakkoord dat op 10 juli door Diederik Samson wordt gepresenteerd.

Heeft u vragen over de specifieke gevolgen van de Klimaatwet of het Klimaatakkoord op uw project of zorgvastgoedportefeuille? Dan kunt vrijblijvend contact opnemen met ing. Paul Dielissen: p.dielissen@ of 088 – 226 24 43.