Het Amsterdamse Bostheater heeft een uitgebreide restauratie ondergaan. Namens bbn adviseurs heeft Kees van de Beek, als Senior Kostenmanager, het project begeleid.
Het Bostheater – in de jaren 30 ontworpen door Cornelis van Eesteren en Jacoba Mulder – is een magische plek in Amsterdam, waar je in de zomermaanden tussen de bomen en onder de sterren kunt genieten van theater- en muziekvoorstellingen. Het theater werd in 1954 geopend in het Amsterdamse Bos, met het idee dat mensen zowel natuur als cultuur nodig hebben. Dankzij de renovatie is het Bostheater nu duurzaam, toegankelijk voor mindervaliden en klaar voor de toekomst.
Het podium, de tribunes en de luifels boven de hoofdtribune zijn volledig gerenoveerd. Het Bostheater heeft twee kenmerkende betonnen tribunes met een opvallende afwerking van sierbeton. In de loop der jaren is er aanzienlijke slijtage opgetreden, waardoor restauratie hiervan noodzakelijk was. De tribune bij het kleine theater was verzakt en moest hersteld worden.
Om de bruikbaarheid te verbeteren zijn er diverse ondergrondse kabelgoten en ander infrastructurele ingrepen gedaan waardoor de technische voorzieningen van het theater met de huidige moderne tijd mee kunnen.
Er zijn drie nieuwe gebouwen toegevoegd, waarin volwaardige kleedkamers voor de acteurs zijn gerealiseerd. De nieuwe gebouwen zijn ontworpen met natuurlijke vormen, zodat ze harmonieus opgaan in het boslandschap. In de gebouwen zijn nieuwe duurzame installaties en voorzieningen gerealiseerd voor alle theatertechnieken.
Alle paden in en rondom het Bostheater zijn opgeknapt, struiken en bomen weer in model teruggesnoeid en de toegankelijkheid voor bezoekers met een beperking is verbeterd.
De renovatie is op tijd voltooid, waardoor het Bostheater helemaal klaar is om de gasten te verwelkomen in het nieuwe seizoen. Het vernieuwde podium werd voor het eerst getest door jong talent tijdens de Bos Jongerenweek en op woensdag 10 mei 2023 opende de Edwin Evers Band officieel het gerenoveerde theater en het seizoen voor het grote publiek.
De grootste uitdaging in dit project was om alle wensen binnen het beschikbare budget te realiseren. Het monumentale en historische karakter van het bostheater vraagt immers om hoogwaardige oplossingen. Wij zijn er zelf bijzonder trots op dat we in nauwe samenwerking met gebruikers en gemeente Amsterdam en Amstelveen naast het in ere herstellen van de bestaande bouwdelen ook aanpassingen en uitbreidingen hebben kunnen doorvoeren die komende decennia, de exploitatie en het gebruik van het bestaande theater aanzienlijk hebben verbeterd
Na 30 jaar is bbn adviseurs verhuisd! Reden? De duurzame ambities zijn leidend in zowel bedrijfsvoering als advisering. Al sinds 2018 zet bbn adviseurs alles op alles voor een 100% CO2-neutrale bedrijfsvoering in 2024. Mobiliteit, huisvesting en ICT zijn de grootste CO2-posten. We rijden eind 2023 100% elektrisch met duurzame energie, verduurzamen de ICT en huren alleen nog maar CO2-neutrale kantoren. Het hoofdkantoor in Houten is om die reden verhuisd.
Voor bbn was dit een gewaagde stap, de huur opzeggen zonder een CO2-neutraal alternatief. Maar ambitie ging boven onzekerheid. De zoektocht bracht ons naar onder andere Utrecht, Zeist en Ede. Veel kantoren predikten heel duurzaam te zijn of te willen worden. Maar CO2-neutraal bleek keer op keer een te hoge ambitie. Daarom was bbn bereid om zelf haar nek uit te steken. Directeur Arne Balvers: ‘Het viel tegen hoe weinig keuze er was aan CO2-neutrale kantoren, eigenlijk zijn we ze niet tegengekomen. Het alternatief is dan zelf je verantwoordelijkheid te nemen. Daar is een mooie samenwerking uit ontstaan.’
Via makelaar Ans de Wijn kwam een kantoorpand schuin tegenover de huidige locatie in beeld. Hier gaat bbn nu samen met de eigenaar Arjen Maatje een kantoor uit de jaren 90 geheel opwaarderen naar CO2-neutraal met tal van aanvullende duurzame ambities. Ecologische versterking van de locatie, maximale inzet op circulaire en biobased materialen zoals een houtconstructie voor de uitbreiding van het kantoor.
Arne Balvers: ‘Om onze ambities waar te maken stoppen we als organisatie veel tijd en energie in dit proces. Het vraagt continu aandacht om het maximale resultaat te bereiken. Duidelijk een ander traject dan een huurcontract tekenen en wachten tot de verhuizing kan beginnen.’
Het interieurontwerp van Odette Ex (o.a. Triodos Bank) is biobased, circulair en met veel hergebruikte materialen uit slooppanden, samengebracht in een groene sfeer. Voorbeelden zijn riet als wandbekleding, leemstuc, hergebruikte vloeren en puien, cementvrije dekvloeren en circulaire akoestische wand- en plafondbekleding.
Arne Balvers: ‘Dit traject heeft ons weer eens bevestigd dat je alleen het maximale resultaat behaalt als iedereen vanuit dezelfde mindset handelt. De parallel met onze rol als adviseur en regisseur van vastgoedprojecten was herkenbaar. Ook daar hebben wij onze projectpartners uitgedaagd op de mogelijkheden in het project. We zijn trots op de stappen die daarin we als organisatie intern en extern hebben gezet.’ We willen onze ervaring uit dit traject dan ook graag delen met anderen.
Bekijk de video en het overzicht van alle duurzaamheidsmaatregelen.
Houten, 14 juni 2023 – bbn is verheugd om de presentatie van de derde editie van het Jaarverslag Duurzaamheid aan te kondigen. Het verslag biedt een diepgaande analyse van de maatschappelijke en duurzaamheidsprestaties in 2022, waarbij de focus ligt op de ambitie en koers naar een klimaatpositieve toekomst.
Annemarie van Doorn, directeur van de Dutch Green Building Council (DGBC), nam tijdens de PROVADA het Jaarverslag Duurzaamheid in ontvangst van Ivana Radakovic, manager duurzaamheid bij bbn. DGBC en bbn delen een gezamenlijke visie om te bouwen aan een duurzame en gezonde toekomst, waarin niemand wordt achtergelaten en iedereen de kans krijgt om zijn of haar steentje bij te dragen
Hoe gaan we onze doelen bereiken?
De bedrijfsvoering van bbn zal binnen de komende twee jaar CO₂-neutraal worden. Het nieuwe hoofdkantoor wordt een uithangbord voor de herontwikkeling van verouderde jaren 90 kantoren en in onze projecten maken we aantoonbaar het verschil.
Ivana benadrukt de passie van het bedrijf: “Bij bbn werken we vol passie aan projecten, ook al zijn we niet de eigenaar, gebruiker of bouwer van deze projecten. We beschouwen het gehele traject, van initiatief tot exploitatie, als onze ‘scope 3’. Hierop hebben we direct invloed en stellen we hoge eisen aan onszelf. In al onze projecten streven we naar het realiseren van onze eigen ambitie. Door de lessen die we hebben geleerd uit honderden projecten met elkaar te delen, ontstaan er talloze mogelijkheden. We zijn op zoek naar samenwerkingen waarin partijen bereid zijn buiten hun comfortzone te treden en rendement in een breder perspectief te zien. In dergelijke samenwerkingen kunnen we ons optimaal ontplooien.”
Ambities voor de toekomst
Het jaarverslag benadrukt de trots van bbn om namens alle medewerkers te kunnen vertellen wat het afgelopen jaar heeft gebracht en waar de ambities voor het komende jaar liggen. Wij blijven ons met steeds meer urgentie inzetten voor een betere wereld vol mogelijkheden… voor iedereen.
Wil je meer weten over onze duurzame ambities? We gaan graag het gesprek aan.
Met trots presenteert bbn adviseurs voor de derde keer het jaarverslag. We gaan in op de maatschappelijke en duurzaamheid prestatie in 2022. Onze ambities zijn hoog en we liggen op koers!
Het jaarverslag is hier te downloaden.
Diversiteit, Inclusie en Gelijkwaardigheid
Nieuw in het jaarverslag is inzicht in onze sociale ambities en prestaties. Hiervoor is binnen bbn DIGa opgericht, een afvaardiging van medewerkers die samen met de bureauleiding initiatieven nemen om onze organisatie diverser en inclusiever te maken.
Klimaatpositieve Bedrijfsvoering
bbn heeft het afgelopen jaren duidelijke keuzes gemaakt die hebben bijgedragen aan het realiseren van een klimaatpositieve bedrijfsvoering (Paris Proof) in 2025. Hiermee loopt bbn 5 jaar voor op de oorspronkelijke planning en 25 jaar voor op de klimaatafspraken van Parijs. Het ondertekenen van het DGBC Paris Proof commitment was dan ook logisch. Hiermee conformeren we ons dus vooral op de verdere verduurzaming en het Paris Proof maken van onze projecten.
Ambities voor de toekomst
Het jaarverslag benadrukt de trots van bbn om namens alle medewerkers te kunnen vertellen wat het afgelopen jaar heeft gebracht en waar de ambities voor het komende jaar liggen. Wij blijven ons met steeds meer urgentie inzetten voor een betere wereld vol mogelijkheden… voor iedereen.
Voor de subsidieregeling Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed (DUMAVA) is zoveel belangstelling, dat versneld een nieuwe subsidieronde volgt. De tweede subsidieronde is al beschikbaar vanaf 1 september 2023, terwijl deze oorspronkelijk in januari 2024 zou open gaan.
In de eerste ronde van DUMAVA was er zoveel animo dat het beschikbare bedrag van 150 miljoen euro in één dag was aangevraagd. De tweede ronde biedt 190 miljoen euro aan subsidies.
Momenteel is de internetconsultatie voor de tweede ronde van DUMAVA gaande en kan iedereen reageren op de concepteisen. Zo wordt voorgesteld om 30 procent van het subsidiebedrag beschikbaar te stellen voor aanvragen lager dan € 500.000 euro en 70 procent voor aanvragen boven dit bedrag. De verwachting is dat ook vanaf 2024 verschillende momenten komen waarop DUMAVA kan worden aangevraagd.
Voorwaarden DUMAVA
De DUMAVA-subsidie is bedoeld om het verduurzamen van bestaand maatschappelijk vastgoed te stimuleren en wordt verstrekt na goedkeuring van een verduurzamingsadvies. Om aan de subsidieaanvraag te voldoen, moeten de verduurzamingsmaatregelen binnen 2 jaar worden gerealiseerd. Bij het niet halen van deze deadline dient het voorschot teruggestort te worden en vervalt de subsidieaanvraag.
Om gebouweigenaren te helpen bij het doorlopen van het DUMAVA-aanvraagtraject en bij de verdere uitwerking van de verduurzamingsmaatregelen, kan bbn adviseurs u helpen. Wij koppelen bouwkundige- en installatietechnische kennis aan kostendeskundigheid.
Begin op tijd met voorbereiden
De grote interesse voor die eerste subsidieronde bleek ook uit een grote vraag naar advies bij het opstellen van aanvraagdocumenten. Daarom raden wij aan om 3 tot 4 maanden voor opening van de regeling te starten met het voorbereiden van de aanvraag om er zeker van te zijn dat er adviescapaciteit beschikbaar is om de aanvraag tijdig gereed te hebben.
Succesvolle toepassing bij Amerpoort
In het eerste DUMAVA-aanvraag traject hebben wij zorgorganisatie Stichting Amerpoort ondersteund. De subsidieaanvraag was gericht op 5 solitaire gebouwen en is inhoudelijk onderbouwd. Deze inhoudelijke onderbouwing is tijdens het goedkeuringstraject besproken met RVO en goedgekeurd. Na deze goedkeuring ondersteunen wij nu Stichting Amerpoort met het verder uitwerken van de verduurzamingsmaatregelen. De prognose is om deze werkzaamheden dit jaar nog aan te besteden en in 2024 te realiseren. Hiermee voldoet Stichting Amerpoort om de verduurzamingswerkzaamheden binnen 2 jaar te realiseren.
De DUMAVA-subsidieregeling is een belangrijke stap in de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed en zorgt ervoor dat steeds meer gebouwen op een duurzame manier kunnen worden gebruikt.
De inspiratiebijeenkomst, getiteld ‘Een betere wereld vol mogelijkheden’, ter ere van de 55e verjaardag van bbn was een enorm succes. Ruim 300 gasten werden getrakteerd op inspirerende sprekers als Jan Rotmans, Kaj-Ivar van der Wijst, David Gianotten en Paul Smit. De bijeenkomst, onder begeleiding van onze dagvoorzitter Margot Ribberink, ging van start onder muzikale begeleiding van Skip en Jelle. Beide volgen een opleiding aan de Herman Brood Academie en schreven, speciaal voor onze bijeenkomst, een prachtig lied.
Na afloop van de inspiratiebijeenkomst kregen onze gasten een keuze. Ze konden de herbruikbare badge deponeren in twee boxen. Een box stond voor meer inzicht krijgen in de CO2-uitstoot van gebouw(en) en hoe deze uitstoot te verminderen.
Uit deze box zijn 5 winnende organisaties gehaald en reeds benaderd. bbn gaat deze organisaties helpen bij het nemen van maatregelen, inzicht geven in wat de kosten hiervoor zullen zijn, wat het op lange termijn oplevert en bbn zal deze organisaties een maximale CO2-reductie gaan voorspiegelen.
De interesse in het aanpakken van CO2-uitstoot was overweldigend! Zit jouw organisatie, gemeente of zorginstelling er niet tussen, maar wil je evengoed hulp bij het reduceren van CO2-uitstoot? Neem dan contact met ons op! We denken graag met je mee.
Benieuwd naar onze kijk op duurzaamheid? Klik hier.
Moderne gebouwen worden, onder druk van energieprestaties, zo ontworpen dat de buitenwereld vrijwel volledig is afgeschermd. Binnen wordt kunstmatig een zo constant mogelijk klimaat gecreëerd, met behulp van technische apparatuur en digitale regeling.
Vanuit de overtuiging dat een meer natuurlijke omgeving het welzijn van mensen verbetert, zijn we samen met onze zusterbedrijven binnen Oosterhoff een onderzoek gestart naar hoe we van ‘binnen het betere buiten’ kunnen maken.
Na interviews met wetenschappers, experts en pioniers heeft dit geleid tot een gebouwconcept dat uitgaat van het verzachten van de barrières tussen binnen en buiten. Dat leidt tot een gebouw waarin variatie centraal staat.
Variatie dat de zintuigen prikkelt en het natuurlijke bioritme ondersteund. Hier is het rapport te lezen.
Het veel geprezen Natural Pavilion op de Floriade Expo 2022 is ontworpen met deze principes in het achterhoofd.
Om het effect van het gebouwconcept te testen, hebben masterstudenten van de Wageningen Universiteit de harde data van sensoren gekoppeld aan de ervaringen van Floriade bezoekers. En het werkt! Hier zijn de resultaten te vinden.
Voor meer informatie neemt contact op met Koen Post
Gijzelt stikstof de bouw? Weet u het nog? Eind mei 2019 haalde de Raad van State een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Sindsdien is bij alle activiteiten met een kans op een significant negatief effect sprake van vergunningplicht in het kader van de Wet Natuurbescherming (Wnb). Een toets bepaalt of een project significant negatieve effecten zal veroorzaken op de instandhoudings-doelstellingen van Natura 2000-gebieden als gevolg van stikstofdepositie.
En nu weer de uitspraak van 2-11-22 dat de stikstof die bij de bouw van projecten vrijkomt niet buiten beschouwing mag worden gelaten. Hierdoor dreigen talloze projecten te vertragen. En dat is jammer, in een tijd waarin we juist willen versnellen met verduurzaming en woningbouw. Ook bij bbn adviseurs vroegen we ons af wat de recente uitspraak betekent voor onze projecten. Een rondgang langs collega’s leert ons dat een nuchtere en zorgvuldige benadering van het stikstofvraagstuk de meeste problemen snel kan oplossen, zonder grote gevolgen voor projecten. Welke stappen moet je daarbij zetten?
Stappenplan
Voor elke geplande bouwactiviteit moet worden bepaald of significant negatieve effecten zullen ontstaan. Niet alleen in de eindsituatie, maar dus ook tijdens de bouwfase. Dit betekent een extra stap in het voortraject en het vergunningstraject. bbn adviseurs heeft hiervoor een stappenplan klaarliggen.
Eerst bekijken we de afstand van het project ten opzichte van het Natura 2000-gebied. Is die afstand kleiner dan tien kilometer dan moet de depositie van stikstof met een AERIUS berekening worden bepaald.
Daarbij gaat het om de stikstof die wordt veroorzaakt door de bouwactiviteiten. Voor die berekening maken we inzichtelijk welk materieel de aannemer nodig heeft. Daarbij bepalen we ook de ABK (Algemene Bouwplaats Kosten).
Volgt er uit de AERIUS berekening een effect groter dan 0.00 mol stikstof per hectare per jaar, dan dienen maatregelen getroffen te worden om de stikstofdepositie te verkleinen. Bijvoorbeeld de inzet van elektrisch materieel.
Maatregelen om de stikstofdepositie te verkleinen kunnen leiden tot hogere (ABK) kosten voor het bouwproject. Ook die maken we inzichtelijk, zodat gezocht kan worden naar een haalbare oplossing.
Ook kan een ecologische voortoets worden gemaakt, waarbij een ecoloog mogelijk met nader onderzoek aantoont dat significante effecten op de stikstofgevoelige habitattypes zijn uit te sluiten.
Kortom, in het voortraject dient rekening te worden gehouden met een extra stap. bbn adviseurs kan hierbij helpen zodat u met een gericht advies een optimaal resultaat kunt halen. Neem de juiste stappen, met oog voor kosten en voor het gewenste resultaat!
Voor meer informatie over onze activiteiten bij dit project:
Ronald Wolvekamp, 06 – 53 67 52 10 rmj.wolvekamp@bbn.nl
Dinsdag 23 augustus werd Spinoza20First opgeleverd aan de Gemeente Amsterdam. Deze prachtige school, sporthal en jongerencentrum is het eerste afgeronde project van het Learning District in het Bajeskwartier. De 1.100 leerlingen van het Spinoza Lyceum kunnen gaan genieten van deze mooie school met sporthal en jongerencentrum.
bbn adviseurs was verantwoordelijk voor de directievoering. Een mooi resultaat!
bbn feliciteert de gemeente, de gebruikers, de aannemer, architect, adviseurs en andere betrokkenen met het prachtige resultaat!
bbn ontwikkelde een rekenmodel om de CO2-uitstoot van de eigen bedrijfsvoering te reduceren. In dit blog gaan we dieper in op een specifiek onderdeel van het rekenmodel: het verminderen van de CO2 uitstoot van het wagenpark.
“Bij bbn was het wagenpark verantwoordelijk voor ruim zeventig procent van de CO2 uitstoot. We zijn aan de slag gegaan met reductie daarvan door over te stappen op elektrische auto’s. Een fossielvrij wagenpark in 2023, dat is de ambitie die bbn adviseurs in 2020 publiceerde. Op dit moment bestaat ons wagenpark voor ruim 72% uit elektrische auto’s. Van de vijf diesel- en twintig benzine auto’s die er nog zijn, worden er dit jaar elf vervangen door elektrische auto’s. De overige 14 fossiele auto’s worden in 2023 vervangen. Daarmee behalen we onze ambitie en daar zijn we trots op!”
“De menselijke factor is de grootste uitdaging bij de overstap naar elektrisch rijden. Mensen vinden het een goed idee, maar vragen zich af hoe dat gaat met opladen, vooral tijdens vakanties. En is elektrisch echt zo duurzaam, met die accu’s? Een elektrische auto heeft ook een hogere aanschafprijs en vereist dus hogere leasebudgetten. Die heeft bbn beschikbaar gesteld. Het scheelt dat brandstofkosten bij een fossiele auto hoger zijn. Per saldo komen de jaarlijkse kosten van een elektrische auto overeen met fossiele auto’s. Dit betekent dat bbn nagenoeg kostenneutraal de CO2-uitstoot met circa 70% verlaagt in de periode van 2019 tot 2023.”
“De helft van de collega’s was meteen enthousiast over elektrisch rijden, de andere helft niet. Om mensen te enthousiasmeren, heeft bbn de leasebudgetten verhoogd zodat er een ruime keuze uit auto’s was. En bij wie thuis een eigen laadpaal kan worden geplaatst, wordt deze door bbn betaald. Dit is een investering met twee voordelen: er hoeft niet in de buurt naar een laadpaal te worden gezocht en omdat het elektriciteitstarief thuis lager is, verdient de investering zich terug.”
“Uiteindelijk heeft de bezitter van een elektrische auto zelf ook voordeel. De bijtelling voor elektrische auto’s was in 2019 slechts 4 procent, waar die voor een fossiele auto 22 procent bedroeg. Door de overheidssubsidie voor de aanschaf van een elektrische auto, vielen de maandelijkse kosten van elektrisch rijden lager uit dan bij andere auto’s. Met de stijging van de bijtelling voor elektrische auto’s is het verschil wel kleiner geworden, maar de verwachting is dat de bijtelling voor de fossiele auto’s mee gaat stijgen.”
“Om de auto’s zoveel mogelijk met groene stroom op te laden, heeft bbn speciale ShellRecharge laadpassen beschikbaar gesteld. Naast de keuze voor een geleidelijke overstap naar elektrische auto’s kan je in ons rekenmodel ook kiezen om 100% groen te gaan laden. Sinds 2019 rijd ik zelf een elektrische auto. Uit ervaring weet ik dat je bij een langere reis van te voren goed moet nadenken waar je de auto oplaadt. Nu ik hieraan gewend ben, vind ik elektrisch rijden fantastisch!”
Meer weten hierover of wil je het rekenmodel CO2-neutraal zelf gaan gebruiken? Neem contact op met Fleur Ragetlie: f.ragetlie@bbn.nl of 06 – 13 52 58 23
Lees het eerste blog uit de serie: ‘Snel CO2 neutraal met nieuw rekenmodel’