In Nederland moeten er honderdduizenden nieuwe woningen worden gebouwd en tegelijkertijd ambitieuze klimaatdoelstellingen worden gehaald. En dat allemaal terwijl bouwmateriaal schaars is, net als personeel. Deze uitdagingen vereisen innovaties in het hele bouwproces. Tijdens de door bbn adviseurs georganiseerde bijeenkomst ‘Innovaties voor een betere leefomgeving’ op donderdag 2 juni in theater Zuidplein in Rotterdam, werd duidelijk welke innovaties een oplossing kunnen bieden.
Industrieel bouwen is één van die oplossingen. De Van Wijnen fabriek in Heerenveen kan jaarlijks ruim vierduizend mooie, betaalbare en duurzame woningen produceren. ‘Denk aan koopwoningen van twee tot drie ton,’ zegt Peter Hutten, CEO van Van Wijnen. ‘Die woningen zijn van beton, maar de CO2 uitstoot daarvan hebben we al met 60% gereduceerd. En uiteindelijk kunnen we CO2 neutraal beton produceren.’
Wat Joost Lauppe van Lüning – Ingenieurs in houtconstructies betreft, kunnen er veel meer woningen van hout gebouwd worden. Dat materiaal is volop voorhanden en zorgt voor een drastisch lagere CO2 uitstoot. Met de technieken toegepast bij het voorbeeldproject van The Natural Pavilion op de Floriade laat Lauppe de mogelijkheden zien om houtbouw op grote schaal toe te passen. Op basis van deze technieken ontwikkelde een consortium van bedrijven het nieuwe woningbouwlabel ‘bast’ dat grootschalige houtbouw wil stimuleren.
Marianne Timmer, conceptontwikkelaar bij bbn adviseurs, toont alvast de collectie ontwerpen voor appartementengebouwen: bast origineel, bast bamboo, bast printed en bast mixed. Timmer: ‘Het systeem is zeer flexibel; je kunt er bijvoorbeeld verschillende typen bouwblokken mee maken en tot een hoogte van 70-80 meter bouwen. Iedere architect kan met dit systeem aan de slag. De getoonde ontwerpen laten zien wat er allemaal mogelijk is.’
Jerker Hägglund van Spacemaker, een Autodesk-product, laat ten slotte zien hoe kunstmatige intelligentie en geavanceerde analyse zorgt voor innovaties in de beginfase van een ontwerpproces. Daglicht, geluid, wind, de hoogte van de gebouwen en het aantal parkeerplaatsen, eindeloos veel aspecten worden in de 3D ontwerpmethode van Spacemaker op elkaar afgestemd om efficiënt en effectief te bouwen aan de meest aangename leefomgeving. Spacemaker werkt al samen met ontwikkelaars en gemeenten in Scandinavische landen en verwacht binnenkort meer architecten, stedenbouwkundigen, ontwikkelaars en gemeenten in Nederland te kunnen helpen bij het ontwerpproces van nieuwe woonomgevingen. Vaak is het een tijdrovend proces om alle benodigde informatie daarvoor te achterhalen. Hägglund: “De kracht van Spacemaker is dat alle informatie direct beschikbaar is. Dat maakt het mogelijk een project met een paar drukken op de knop te beginnen en sneller tot de beste beslissing te komen.”
Bekijk hier de inspiratiebijeenkomst.
De bijeenkomst begint met een kort optreden van Xclusiv, een Rotterdams dansgezelschap voor urban dance.
In een interview met New Business Radio vertelt bbn-directeur Arne Balvers over de duurzame bedrijfsvoering van bbn én over hoe bbn opdrachtgevers uitdaagt duurzamer te worden dan verwacht.
Luister via onderstaande link naar wat Arne vertelt over onder meer het bouwen met biobased materialen bij The Natural Pavilion op de Floriade, over proefopstellingen met duurzaam beton bij de renovatie van het ARTIS Aquarium en over het tegengaan van hittestress in steden.
Duurzaamheid in de bouw- en vastgoedwereld | New Business Radio
Hoe maken we omgevingen die het leven van ouderen verbeteren? Deze vraag staat centraal tijdens de regiobijeenkomst op dinsdag 19 april 2022.
Vanuit bbn adviseurs laten we zien hoe je als zorgorganisatie in vier stappen een eigen visie op ouderenhuisvesting kunt ontwikkelen. Vervolgens gaan we daar samen mee aan de slag in een creatieve workshop. Voor de workshop inspireert Tom Brandsma van TBinnovators met een micro-seminar over zorginnovaties. Loes Visser van Huygen Installatie Adviseurs vertelt afsluitend hoe met een dynamisch binnenklimaat het leven van ouderen te verbeteren is.
Datum: 19 april 2022
Locatie: Chemelot Campus, Urmonderbaan 22, Geleen
Programma:
Na afloop van de bijeenkomst ontvang je het boek ‘Thuis, maar dan beter’ met daarin een toelichting hoe je als organisatie een eigen visie op ouderenhuisvesting kunt ontwikkelen.
Aanmelden voor de bijeenkomst kan door het invullen van de gegevens hieronder:
Bestwijzer staat voor een samenwerkingsverband van 25 maatschappelijke organisaties in een gezamenlijke huisvesting. Het succes van Bestwijzer en de wens van de gemeente Best om haar dienstverlening op hetzelfde model te baseren, heeft geleid tot het project Huisvesting Samen Gaan. De gemeente en de organisaties van Bestwijzer gaan in dit project samen nieuwe duurzame huisvesting realiseren aan het Dorpsplein.
bbn adviseurs begeleidt de gemeente Best bij het opstellen van een gedeelde ambitie en vervolgens bij het uitwerken van een Programma van Eisen. Ook geeft bbn advies over de aanbesteding, bouworganisatie en het eigendom en beheer van de nieuwe huisvesting.
“We hebben gekozen voor bbn vanwege de vernieuwende aanpak en de ruime ervaring met het samenbrengen van meerdere partijen onder één dak,” zegt Jolanda van den Berghe, projectleider vanuit de gemeente. Wat eruit sprong waren met name de creatieve insteek om de betrokkenen bij elkaar te brengen, en de verbeelding die wordt ingezet om terug te koppelen wat de uitgesproken ambities concreet gaan betekenen voor het project.
Belangrijk bij dit project zijn de twee parallelle sporen: enerzijds de doorontwikkeling van de samenwerking en de dienstverlening van alle organisaties, anderzijds de ontwikkeling van het gebouwconcept. Door nog voor het Programma van Eisen een ambitieboek op te stellen in overleg met alle betrokkenen, zorgt bbn dat alle belangen gehoord worden en dat het draagvlak voor dit complexe project stap voor stap wordt opgebouwd.
Naar verwachting opent de nieuwe huisvesting in 2026 de deuren.
De gemeente Meppel wil circulair bouwen bij de vernieuwbouw van schouwburg Ogterop en gaat daar extra geld voor reserveren. bbn adviseurs maakt het programma van eisen, is de bouwmanager en organiseert de architectenselectie.
De gemeenteraad van Meppel heeft in juni 2021 geld beschikbaar gesteld voor uitwerking van de plannen voor de vernieuwbouw van Ogterop. Eén van de doelen is om circulair te bouwen. Dat betekent bijvoorbeeld dat er zoveel mogelijk materialen hergebruikt worden. Nieuwe materialen worden zo gekozen dat ze hernieuwbaar zijn en ook in de toekomst opnieuw worden gebruikt of tot nieuwe grondstoffen kunnen worden omgevormd.
“We willen als gemeente echt stappen zetten door te investeren in een circulaire economie en circulair te bouwen,” zegt wethouder Henk ten Hulscher. “Dit project biedt een mooie kans om daarin het voorbeeld te geven. Ik ben blij dat de gemeenteraad ons ook de ruimte heeft gegeven om die kans verder te onderzoeken.” Naar verwachting kan de raad eind 2022 een besluit nemen over een uitgewerkt voorstel voor de vernieuwbouw van schouwburg Ogterop.
“Bij dit project kunnen we onze grote kennis en ervaring met integraal duurzaam bouwen koppelen aan de ontwikkeling en bouw van cultuur- en podiumgebouwen,” zegt Johan van Aalten, projectmanager vanuit bbn.
Lees meer > Schouwburg Ogterop, Meppel
De gemeente Meppel wil circulair bouwen bij de vernieuwbouw van schouwburg Ogterop. Met de vernieuwbouw van de schouwburg wordt ingezet op het versterken en toekomstbestendig maken van het cultureel aanbod in Meppel en de regio. De aanpak van Ogterop moet een icoonproject op het gebied van circulair bouwen worden.
“We willen als gemeente echt stappen zetten door te investeren in een circulaire economie en door circulair te bouwen. De vernieuwing van schouwburg Ogterop biedt een mooie kans om het voorbeeld te geven. Ik ben blij dat de gemeenteraad ons ook de ruimte heeft gegeven die kans verder te onderzoeken,” zei destijds wethouder Henk ten Hulscher. Naar verwachting wordt de vernieuwbouw van schouwburg Ogterop eind 2027 opgeleverd.
Materiaalpaspoort
Om zo circulair mogelijk te kunnen bouwen, is eerst het huidige gebouw helemaal in kaart gebracht: welke materialen zijn aanwezig en hoe kunnen ze worden hergebruikt? Dit wordt vertaald in een soort materiaalpaspoort. “De vernieuwbouw van onze schouwburg kan zo hét voorbeeld van duurzaam en circulair bouwen worden,” denkt schouwburgdirecteur Natalie Straatman.
Architecten- en adviseursselectie
bbn adviseurs heeft in samenwerking met de gemeente en de schouwburg het Programma van Eisen opgesteld voor de vernieuwing. Hierbij is onder meer de aanwezige kennis en ervaring met circulair bouwen benut. Als bouwmanager begeleidde bbn ook het proces om een geschikte architect en adviesteam te selecteren voor de vernieuwing van de schouwburg.
Ontwerpmanagement
bbn begeleidt als bouw- en kostenmanager het ontwerptraject. Begin 2025 is het Definitief Ontwerp gereed en zal de Omgevingsvergunning worden aangevraagd. De architect en adviseurs zijn zeer gemotiveerd om binnen de mogelijkheden een zo duurzaam en circulair gebouw te ontwerpen. bbn stimuleert en regisseert dit proces.
Het UMC Utrecht staat voor de taak om haar positie te bepalen met het oog op de diverse ontwikkelingen op het gebied van zorg. Met name de terugtrekkende rol van de overheid op het gebied van voorschriften en controle biedt in de toekomst ook de nodige ruimte voor het ondernemerschap in de zorg. Als gevolg daarvan is er een verschuiving waar te nemen van aanbod naar vraag. Strategisch huisvestingsbeleid is zodoende prominenter op de agenda van bestuurders. bbn adviseurs ondersteunt de afdeling Bouw- en Ruimtemanagement in de ontwikkeling en uitvoering van dit beleid.
De afdeling Bouw- en Ruimtemanagement staat in de organisatie direct onder de Raad van Bestuur. Zij is de schakel tussen de twaalf divisies binnen het UMC (de klanten) en het facilitair bedrijf (de beheerder). Lange termijn visie over de huisvesting en dagelijks beheer van de huisvesting zijn de kaders waarbinnen de afdeling actief is. Vraagstukken over nieuwbouw, functionele aanpassingen, grootschalig onderhoud worden uitgewerkt tot duidelijk geformuleerde opgaven met kaders in kosten, kwaliteit en tijd. Vervolgens bewaakt zij als opdrachtgever het verdere ontwikkelings- en realisatieproces.
Bij bbn adviseurs leeft er onder de circa 130 collega’s een intrinsieke motivatie om duurzame stappen te zetten. De lat voor de eigen bedrijfsvoering ligt dan ook hoog: een CO2-neutrale, circulaire en klimaatadaptieve bedrijfsvoering. ‘Een CO2-neutrale bedrijfsvoering in 2030 was al langer een van onze doelen,’ zegt Arne Balvers, directeur van bbn adviseurs bij de presentatie van het jaarverslag duurzaamheid 2021, ‘maar het blijkt dat we dit doel vijf jaar eerder bereiken. Door flink te investeren in een volledig elektrisch wagenpark, door duurzame kantoorhuisvesting en door compensatie via Ecotree is onze bedrijfsvoering al in 2025 volledig CO2-neutraal.’
Om eraan bij te dragen de wereld een betere plek te maken, heeft bbn zich geïdentificeerd met zes van de zeventien Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties. Voor deze SDG’s verwacht bbn de meeste impact te kunnen maken via de circa 400 projecten die het adviesbureau jaarlijks start in opdracht van gemeenten, beleggers, ontwikkelaars en onderwijs- en zorgorganisaties. In het kort komt het erop neer dat bbn al deze opdrachtgevers wil overtuigen om 100 % duurzame energie te gebruiken, om projecten circulair te maken en om bij bouwplannen mens, natuur en dier een duidelijke plek te geven.
Dit overtuigen lukt door de kennis en ervaring van bbn met het doorrekenen van de kosten en opbrengsten van duurzame ambities. Zo heeft bbn bij de sloop van het raadhuis van Haarlemmermeer de gemeente geholpen bij het organiseren en meetbaar maken van een circulaire aanbesteding van de ontmanteling van het gebouw. En bij de plannen van woningcorporatie Rijswijk Wonen en ontwikkelaar Synchroon heeft bbn met rekenmodellen inzicht kunnen geven in de financiële gevolgen van verduurzamingsopties als groene daken, circulariteit, houtbouw en energieverbruik.
Balvers: ‘Dit is voor de tweede keer dat we een Jaarverslag Duurzaamheid publiceren. Het is een belangrijk hulpmiddel gebleken om onze duurzame ambities scherp te stellen en zo onze doelen te realiseren. Uiteindelijk willen we op deze manier vanuit de bouwsector een belangrijke positieve bijdrage leveren aan het Klimaatakkoord en aan een volledig circulaire economie in 2050.’
Lees meer over de duurzame ambities van bbn in het Jaarverslag Duurzaamheid 2021
Toenemende kosten voor parkeergarages onder woningen maken het moeilijker woningbouw financieel haalbaar te maken.
Het ministerie wil nieuwe regels toevoegen aan het bouwbesluit. Deze regels betekenen dat iedere nieuwe parkeergarage waarboven geslapen wordt, moet worden voorzien van een sprinkler. Gebouwen waarboven geslapen wordt zijn bijvoorbeeld appartementencomplexen, woontorens, zorggebouwen en hotels. Dat brengt mij bij de vraag: waarom hoor ik niemand over die sprinklers? Want: iedere politicus praat over meer en snellere woningbouw. Als adviseurs weten we dat parkeren een enorm belangrijk thema is bij gebiedsontwikkeling en woningbouw. De betaalbaarheid van de parkeeroplossing bepaalt in belangrijke mate hoeveel woningen ergens gebouwd kunnen worden.
Wat kost die sprinkler dan? Vanuit bbn adviseurs werken we aan veel gebiedsontwikkelingen en projectontwikkeling. De bouwkosten van een parkeerplaats in een garage met sprinkler liggen zomaar 5% hoger dan bij een garage zonder sprinkler. Een duurdere parkeergarage zet de financiële haalbaarheid van woningbouwprojecten onder druk. Minder parkeerplaatsen maken is ook niet zo eenvoudig: bewoners gebruiken nu eenmaal auto’s.
De afweging tussen veiligheid en haalbaarheid is uiteindelijk een politieke afweging: hoe zwaar mogen risico’s wegen? Gemeenten en projectontwikkelaars doen er goed aan de komende jaren rekening te houden met dit soort kostenverhogende maatregelen uit het bouwbesluit.
Blog van Maarten Pullen, afdelingsmanager strategie voor gebouw en gebied.
In 2040 moet het aantal verpleegplekken in Nederland verdubbelen! Dat meer mensen langer leven is positief. Maar met ouderdom komen ook de ongemakken. Medische én sociale. Dit vraagt om een nieuwe kijk op ouderenhuisvesting. Reden om aan de slag te gaan met de vraag: hoe kunnen we omgevingen maken die het leven van ouderen verbeteren?
Het boek ‘Thuis, maar dan beter!’ geeft antwoord op deze vraag. Het boek laat zien hoe je als organisatie in vier duidelijke stappen een eigen visie op huisvesting voor ouderen kunt ontwikkelen. En hoe je deze visie kan vertalen naar de bebouwde omgeving.
Het boek is ontstaan vanuit ontroerende en inspirerende verhalen van onze collega’s waarbij de zorg voor ouderen ineens heel dichtbij kwam en die zich simpelweg afvroegen hoe het anders en beter kan. Beter dan thuis. En beter voor iedereen.
Download de digitale versie van het boek: Thuis, maar dan beter!
Verder praten over dit onderwerp? Vul het formulier hieronder in, inclusief de voorkeur voor een regiobijeenkomst of voor een persoonlijk gesprek met Maarten Visser, sector manager zorg. Tijdens de bijeenkomst ontvang je een papieren exemplaar van het boek.